Σε κλίμα υπερηφάνειας και συγκίνησης στον Δήμο Ζαγοράς–Μουρεσίου της Περιφερειακής Ενότητας Μαγνησίας, πραγματοποιήθηκαν οι εκδηλώσεις για την 28η Οκτωβρίου 1940, οι οποίες κορυφώθηκαν με παρελάσεις.
Στην έδρα του Δήμου στη Ζαγορά στην εορταστική εκδήλωση παρέστησαν ο δήμαρχος κ. Κωνσταντίνος Καραγεωργίου, ο θεματικός αντιπεριφερειάρχης Τεχνικών Έργων ΕΣΠΑ Απόστολος Καναβός, ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, Απόστολος Κατσιφός, αντιδήμαρχοι, μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου και άλλοι αιρετοί, εκπρόσωποι της τοπικής Εκκλησίας, ο διοικητής του Αστυνομικού Σταθμού Ζαγοράς, αντιπροσωπεία της μονάδας της Πολεμικής Αεροπορίας (ΜΣΕΠ 9), εκπρόσωποι φορέων, Συλλόγων, κάτοικοι κ.α…
ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΖΑΓΟΡΑΣ- ΜΟΥΡΕΣΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940
Στο μήνυμά του για την 28η Οκτωβρίου 1940 ο Δήμαρχος Ζαγοράς-Μουρεσίου κ. Κωνσταντίνος Καραγεωργίου ανέφερε: «Η Εθνική Επέτειος της 28ης Οκτωβρίου 1940 αποτελεί για όλους μας ημέρα Μνήμης, Τιμής, Υπερηφάνειας και βαθιάς Ευγνωμοσύνης. Σήμερα τιμούμε όλους όσοι με πίστη, γενναιότητα και ανιδιοτέλεια, ύψωσαν το ανάστημά τους απέναντι στον επελαύνοντα Φασισμό και Ναζισμό, πέραν κάθε συσχετισμού. Τιμούμε τους ήρωες που εξέφρασαν τη συλλογική θέληση αντίστασης και με τις θυσίες τους, μας χάρισαν το υπέρτατο αγαθό, την ελευθερία μας!
Το σύγχρονο μήνυμα της 28ης Οκτωβρίου είναι μήνυμα συμμετοχής και ευθύνης. Είναι το «ΟΧΙ» στην αδιαφορία, στη λήθη, στον διχασμό.
Αντλούμε δύναμη από το έπος του ’40, εμπνεόμαστε στην κοινή προσπάθεια για έναν Δήμο ανθρώπινο για κάθε δημότη, με κοινωνικό πρόσημο, για ένα καλύτερο αύριο.
Σήμερα, στην 85η επέτειο – ορόσημο της εθνικής συνέχειας, καλούμαστε να κρατήσουμε ζωντανά τα ιδανικά των ηρώων μας, να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις της εποχής μας και να χτίσουμε ένα μέλλον αντάξιο των θυσιών τους.
Χρόνια πολλά στην Ελλάδα μας, χρόνια πολλά σε όλες και σε όλους!»
ΟΙ ΕΟΡΤΑΣΜΟΙ ΣΤΟ ΜΟΥΡΕΣΙ
Αντίστοιχα, στο Μούρεσι, στην εορταστική εκδήλωση για την 28η Οκτωβρίου 1940 παρέστησαν ο χωρικός αντιδήμαρχος Δημοτικής Ενότητας Μουρεσίου, Νικόλαος Καμπούρης και άλλοι αιρετοί, αντιπροσωπεία της 32ης Ταξιαρχίας Πεζοναυτών, η Διοικητής του Αστυνομικού Τμήματος Βορείου Πηλίου, εκπρόσωπος του (Συνδέσμου Εφέδρων Αξιωματικών Μαγνησίας (ΣΕΑΝ Μαγνησίας), εκπρόσωποι φορέων και κάτοικοι της περιοχής
H ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΖΑΓΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940
Με λαμπρότητα και συγκίνηση γιορτάστηκε φέτος η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου 1940 στη Ζαγορά. Το χωριό ντύθηκε στα γαλανόλευκα και η πλατεία του Αγίου Γεωργίου πλημμύρισε από μαθητές, γονείς και κατοίκους που συγκεντρώθηκαν για να τιμήσουν τους ήρωες του 1940.
Τελετάρχης της εκδήλωσης ήταν ο γυμναστής του σχολείου μας, κ. Δημήτρης Γκένας, ο οποίος συντόνισε με άψογο ρυθμό το βήμα των μαθητών και φρόντισε για την ομαλή διεξαγωγή της παρέλασης. Μετά τη δοξολογία και την επιμνημόσυνη δέηση, τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη όσων αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν για την ελευθερία της πατρίδας.
Ακολούθησε η κατάθεση στεφάνων. Mαθήτριες της ΣΤ’ Δημοτικού κατέθεσαν στεφάνι εκ μέρους του σχολείου, ενώ εκπρόσωπος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων τίμησε με στεφάνι τους πεσόντες.
Η μαθήτρια της ΣΤ’ Δημοτικού, E.X., απήγγειλε με συγκίνηση ποίημα αφιερωμένο στην επέτειο, μεταφέροντας μέσα από τους στίχους το μήνυμα της θυσίας, της ενότητας και της ελπίδας.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την παρέλαση των μαθητών και μαθητριών των Δ’, Ε’ και ΣΤ’ τάξεων. Με βήμα περήφανο και βλέμμα φωτεινό, τα παιδιά τίμησαν τους αγώνες των προγόνων μας και υπενθύμισαν πως τα ιδανικά της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της ειρήνης παραμένουν ζωντανά μέσα στις καρδιές των νέων.
Συγχαίρουμε θερμά όλους τους μαθητές και τις μαθήτριες για την άψογη παρουσία τους!
Ο φετινός εορτασμός αποτέλεσε μια ακόμη υπενθύμιση πως η Ιστορία δεν είναι απλώς μια ανάμνηση, αλλά μια ζωντανή πνοή που συνεχίζει να μας εμπνέει και να μας καθοδηγεί
Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940! Ζήτω η Ελλάδα!
Δημοτικό Σχολείο Ζαγοράς Ρήγας Φεραίος
28 Οκτωβρίου 2025
ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΕΦΑΝΩΝ
Κατάθεση στεφάνου προς τιμήν των Ηρώων του 1821 από μαθήτριες της ΣΤ’ Τάξης του Δημοτικού Σχολείου Ζαγοράς “Ρήγας Φεραίος”.
Η ΠΑΡΕΛΑΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΖΑΓΟΡΑΣ “ΡΗΓΑΣ ΦΕΡΑΙΟΣ”
Ακολούθησε η παρέλαση των μαθητών και μαθητριών των Δ’, Ε’ και ΣΤ’ τάξεων του Δημοτικού Σχολείου Ζαγοράς. Με βήμα περήφανο και βλέμμα φωτεινό, τα παιδιά τίμησαν τους αγώνες των προγόνων μας και υπενθύμισαν πως τα ιδανικά της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της ειρήνης παραμένουν ζωντανά μέσα στις καρδιές των νέων.
ΠΗΓΕΣ ΑΝΤΛΗΣΗΣ ΥΛΙΚΟΥ
Το υλικό για το αφιέρωμά μας στους εορτασμούς για την 28η Οκτωβρίου 1940 στoν Δήμο Ζαγοράς-Μουρεσίου, αντλήθηκε από τον ιστότοπο του Δήμου Ζαγοράς-Μουρεσίου και από την ιστοσελίδα του Δημοτικού Σχολείου Ζαγοράς “Ρήγας Φεραίος”.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΖΑΓΟΡΑΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ “ΡΗΓΑΣ ΦΕΡΑΙΟΣ”
Η ιστορία του 1ου Δημοτικού Σχολείου Ζαγοράς έχει τις ρίζες της στο έτος 1702, όταν ιδρύθηκε από Ζαγοριανούς το σχολείο ονόματι «Κοινών Γραμμάτων», κοντά στο εξωκλήσι του Ιωάννη του Προδρόμου. Ένα παρόμοιο σχολείο, που παρείχε μάλλον μικρότερη μόρφωση, λειτούργησε από το 1647, κοντά στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.
Παράλληλα με το Δημοτικό Σχολείο «Κοινών Γραμμάτων» λειτούργησε και Σχολή ανώτερης μόρφωσης, στεγαζόμενη στο ίδιο κτίριο. Το κτίριο αυτό ανακαινίσθηκε το έτος 1777 με ενέργειες του Πατριάρχη Καλλίνικου του Γ΄ και με δαπάνη του εμπόρου Ιωάννη Πρίγκου, ο οποίος τότε ευημερούσε στο Άμστερνταμ της Ολλανδίας, καθώς και του Νικολάου Ζάγορα και άλλων φιλογενών Ζαγοριανών.
Στο χώρο του Σχολείου, εκτός του διδακτηρίου, υπήρχαν και κοιτώνες για τους δασκάλους και για μαθητές από άλλα σχολεία, καθώς και βιβλιοθήκη.
Το σχολείο αυτό ονομάστηκε «Ελληνομουσείον» και υπήρξε ακτινοβόλος εστία πνευματικού φωτός και φιλελεύθερων ιδεών κατά τους ζοφερούς χρόνους της τουρκικής δουλείας.
Το 1833 χτίστηκε, με δαπάνες των αδελφών Μωϋσή και Νικολάου Κρήτσκη, οι οποίοι ευδοκίμησαν στη Ρωσία, διώροφο διδακτήριο στη συνοικία της Αγίας Κυριακής, βορειοδυτικά του ομώνυμου Ιερού Ναού. Ο κάθε όροφος περιελάμβανε τρεις αίθουσες διδασκαλίας, διάδρομο και γραφείο. Όπως λέγεται στο ισόγειο στεγαζόταν το Δημοτικό Σχολείο και στον πάνω όροφο στεγαζόταν το «Ελληνικόν Σχολείον» ή «Σχολαρχείον». Το διδακτήριο αυτό ονομάστηκε «Κρήτσκειον» προς τιμήν των ιδρυτών του και είναι αυτό που στεγάζεται σήμερα το 6/θέσιο Γυμνάσιο.
Μετά από μισό περίπου αιώνα από την ανέγερση του «Κρήτσκειου» διδακτηρίου ιδρύθηκαν άλλα δύο Δημοτικά Σχολεία. Συγκεκριμένα, το 1878, χτίστηκε με δαπάνες του Σοφοκλή Κωνσταντινίδου, ένα διδακτήριο, στη συνοικία της Αγίας Παρασκευής (Περαχώρας) και το 1882 χτίστηκε κι ένα άλλο διδακτήριο από το Δημήτριο Κασσαβέτη, στη συνοικία της Μεταμόρφωσης. Είναι τα ίδια διδακτήρια, όπου μέχρι και το 1972, στεγάζονταν το 3ο και 2ο Δημοτικό Σχολείο, έχοντας γίνει κατά καιρούς ορισμένες επισκευές.
Αξιοσημείωτο, επίσης, είναι ότι το 1852 ιδρύθηκε στη Ζαγορά, από τον Ιωάννη Κασσαβέτη, το πρώτο «Παρθεναγωγείο» στο Πήλιο, το οποίο λειτούργησε μέχρι το 1930, όταν με νόμο έγινε η μικτοποίηση των σχολείων αρρένων και θηλέων.
Το σχολείο αυτό κατέστη ετοιμόρροπο λόγω των σεισμών που έγιναν το 1955, κατεδαφίσθηκε και στη θέση του ανεγέρθηκε με δαπάνες του ιδίου κληροδοτήματος, η «Κασσαβέτεια Σχολή», στον πάνω όροφο της οποίας λειτουργούσε για αρκετά χρόνια η ταπητουργική σχολή.
Το 1ο Δημοτικό Σχολείο στεγαζόταν στο «Κρήτσκειο» διδακτήριο από το 1833 μέχρι το 1940. Μέχρι το 1930 λειτούργησε ως σχολείο αρρένων∙ έκτοτε ως μικτό. Το 1941, για περισσότερη ασφάλεια, μεταφέρθηκε στην «Κασσαβέτεια Σχολή», η οποία μετά τη μικτοποίηση των σχολείων(1930), λειτούργησε για μια δεκαετία ως οικοκυρική σχολή και έπαψε να λειτουργεί με την εμπλοκή της Ελλάδας στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Στην «Κασσαβέτεια Σχολή» ή αλλιώς «Παρθεναγωγείο» η Οικοκυρική Σχολή στεγάστηκε μέχρι τον Απρίλιο του 1955, όπου εξαιτίας των καταστρεπτικών σεισμών που έπληξαν ολόκληρη τη Μαγνησία, το κτίριο κατέστη επικίνδυνο για την ασφάλεια των μαθητών. Τότε με ενέργειες της Στρατιωτικής Διοίκησης στήθηκαν στην αυλή της Σχολής δύο λυόμενα ξύλινα παραπήγματα, τα οποία φιλοξένησαν τους μαθητές μέχρι τον Ιανουάριο του 1958. Στις 11 του ίδιου μήνα, το σχολείο μεταφέρθηκε στο νεόδμητο κτίριο, όπου στεγάζεται και σήμερα.
Το έτος 1991 επισημάνθηκε από τους δασκάλους των σχολείων και τους προϊσταμένους της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και τονίστηκε απ’ όλους η ανάγκη συνένωσης των σχολείων σε ένα ενιαίο πολυδύναμο σχολείο, το οποίο θα έπρεπε να στεγαστεί σε καινούριο διδακτήριο με σύγχρονες προδιαγραφές και θέση κεντρική.
Η ιδέα αυτή γνωστοποιήθηκε στον τότε πρόεδρο της Κοινότητας Παναγιώτη Κουτσαφτή, στους κοινοτικούς συμβούλους και στους συλλόγους γονέων των μαθητών. Αρχικά βρήκε κάποια αντίδραση, κυρίως από κομμάτι κατοίκων των ακραίων συνοικιών Περαχώρας και Σωτήρας, που επικαλούνταν τους εξής, δικαιολογημένους ως ένα βαθμό, λόγους: α) ότι το νέο σχολείο, ανεγειρόμενο στο κέντρο της Ζαγοράς, θα ήταν μακριά από τα σπίτια τους και τα παιδιά τους θα υποβάλλονταν σε καθημερινό κόπο και κίνδυνο για τη μετάβαση στο σχολείο και την επιστροφή τους στο σπίτι. β) ότι είχαν συναισθηματικούς δεσμούς με το σχολείο της συνοικίας τους, όπου έμαθαν γράμματα αυτοί και οι πρόγονοί τους.
Τότε τέσσερις από τους δέκα δασκάλους που υπηρετούσαν στα τρία δημοτικά σχολεία της Ζαγοράς ήταν Ζαγοριανοί και φυσικό ήταν να αισθάνονται ιδιαίτερα ανήσυχοι και προβληματισμένοι με τον επικείμενο υποβιβασμό των σχολείων. Αυτοί ήταν: ο Νικολ. Μωραϊτης στο 2ο Δημοτικό, ως διευθυντής, η Αικατερίνη Σαμαρά στο 3ο Δημοτικό, ως διευθύντρια, και ο Κυριαζής Παπούλιας με την Πηνελόπη Λιάτσικου στο 1ο Δημοτικό. Αυτοί, με τη σύμφωνη γνώμη και τη συμπαράσταση της διευθύντριας του 1ου Δημοτικού Σχολείου Ελπίδας Μυτηλιού και των άλλων συναδέλφων τους, έκαναν συγκεντρώσεις των γονέων των μαθητών τους και άσκησαν όλη τους την πειθώ και επιρροή, να πείσουν τους διστακτικούς και τους αρνητικά διακείμενους, να εννοήσουν και να παραδεχτούν την ωφέλεια που θα προέκυπτε για τα παιδιά τους από τη συγχώνευση των σχολείων. Το αποτέλεσμα ήταν να αποσπάσουν την ομόφωνη, σχεδόν, συγκατάθεση των γονέων για την αλλάγη της εκπαιδευτικής κατάστασης στην κωμόπολη. Επιπλέον, γνωστοποίησαν στις ενυπόγραφες από όλους αποφάσεις των συλλόγων στο Κοινοτικό Συμβούλιο, στους προισταμένους της εκπαίδευσης, στο Νομάρχη , ακόμη και στο Υπουργείο Παιδείας, υπογραμμίζοντας το αίτημά τους να είναι 10/θέσιο το μελλοντικό ενιαίο σχολείο, δηλαδή να έχει 10 δασκάλους, όσοι ήταν οι δάσκαλοι των τριών υπαρχόντων σχολείων. Η τοπική Κοινοτική Αρχή υιοθέτησε ανεπιφύλακτα το αίτημα των συλλόγων και το υποστήριξε δεόντως με δικές της ενέργειες.
Η ικανοποίηση του αιτήματος δε βράδυνε να έρθει. Με την Υπουργική απόφαση Δ4/254/2-6-1992 των Υπουργών Οικονομικών και Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, που δημοσιεύτηκε στο Φ.Ε.Κ389/12-6-1992 τόμος Β΄, ιδρύθηκε 10/θέσιο Δημοτικό Σχολείο στη Ζαγορά, σε αντικατάσταση των τριών άλλων που καταργήθηκαν.
Αυτό ήταν το πρώτο βήμα. Έπρεπε να επακολουθήσει το δυσκολότερο, που ήταν η ανέγερση μεγάλου, σύγχρονου διδακτηρίου, πράγμα που απαιτούσε μεγάλη δαπάνη και χρόνο πολύ. Με απόφαση του Νομάρχη Μαγνησίας ορίστηκε κατά το πρώτο μετά την συγχώνευση των σχολείων σχολικό έτος 1992/1993, τα τρία σχολεία να λειτουργήσουν ‘όπως και την προηγούμενη σχολική περίοδο, για να μη γίνει απότομη η μετάβαση από τη μια κατάσταση στην άλλη. Τα επόμενα χρόνια και μέχρι να ολοκληρωθεί η κατασκευή του νέου μεγάλου διδακτηρίου, αποφασίστηκε τα δέκα τμήματα του 10/θέσιου πλέον σχολείου να κατανεμηθούν στα 2ο και 3ο Δημοτικά σχολεία, γιατί το 1ο σχολείο έπρεπε να κατεδαφιστεί, αφού στο οικόπεδό του θα χτιζόταν το καινούργιο διδακτήριο.
Επειδή κάθε σχολείο διέθετε τρεις μόνο αίθουσες, χωρίστηκαν δύο αίθουσες κάθε σχολείου σε δυο μέρη, ώστε να εξασφαλιστούν δέκα αίθουσες διδασκαλίας, για την προσωρινή εγκατάσταση των δέκα τμημάτων του ενιαίου σχολείου.
Η μεταφορά των μαθητών από τη μια συνοικία στην άλλη αποφασίστηκε να γίνει με επιβατικό αυτοκίνητο, μισθωμένο από την κοινότητα. Αυτή η αναγκαστική και ανώμαλη λειτουργία του σχολείου κράτησε εφτά χρόνια. Στο διάστημα αυτό χρειάστηκε να γίνουν από την κοινότητα και τους συλλόγους γονέων συχνές οχλήσεις προς τους αρμόδιους κρατικούς φορείς για τη χορήγηση πιστώσεων και την επιτάχυνση των οικοδομικών εργασιών, ώστε να κατασκευαστεί σύντομα το διδακτήριο.
Το νέο κτίριο παραδόθηκε σε χρήση στο τέλος του καλοκαιριού του 1999. έτσι, από το σχολικό έτος 1999/2000 όλα τα παιδιά της Ζαγοράς μπήκαν με μεγάλη χαρά στις αίθουσες του μεγάλου και εντυπωσιακού διδακτηρίου, το οποίο αποτέλεσε σπουδαίο απόκτημα για τη Ζαγορά.
Πηγή: Δημοτικό Σχολείο Ζαγοράς “Ρήγας Φεραίος”
Η ΖΑΓΟΡΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ
Η ΖΑΓΟΡΑ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ
Η Ζαγορά, είναι χωριό του Πηλίου, Τοπική Κοινότητα και έδρα του Δήμου Ζαγοράς-Μουρεσίου, της Περιφερειακής Ενότητας Μαγνησίας, στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, με πληθυσμό 1.951 κατοίκους. Ως Δημοτική Ενότητα ο πληθυσμός της ανέρχεται σε 2.775 κατοίκους.
ΙΣΤΟΡΙΑ: Τα αρχαιολογικά ευρήματα στην επίπεδη κορυφή και γύρω από τον λόφο Παληόκαστρο, μαρτυρούν ερείπεια Βυζαντινών και παλιότερων κτισμάτων, κατά καιρούς δε, στις κοντινές στα σημεία αυτά εκτάσεις, έχουν βρεθεί αρχαίοι τάφοι, πήλινα αγγεία, ξίφη και νομίσματα με παραστάσεις της Αργώς. Τα ευρήματα αυτά δείχνουν πως στην περιοχή ήταν χτισμένη κάποια προχριστιανική πόλη, που σύμφωνα με τον ιστορικό Νικόλαο Γεωργιάδη, είναι οι αρχαίες Μύραι, που αναφέρει ο Σκύλαξ.
Ο πρώτος πυρήνας του χωριού εκτιμάται πως βρισκόταν στη θέση Άγιος Αθανάσιος, ενώ αργότερα μετατοπίστηκε στο μοναστήρι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος που κτίστηκε τον 15ου αιώνα, χωρίς να αποκλείεται το ενδεχόμενο να κτίστηκε πάνω στα θεμέλια παλαιότερου ναού. Γύρω από το μοναστήρι αυτό έγινε η πρώτη οίκηση των κατοίκων της παλιάς Ζαγοράς, η οποία όπως φαίνεται για διάκριση ονομάστηκε Σωτήρα-Ζαγορά, και σταδιακά, ιδίως κατά τους μετέπειτα χρόνους της ανάπτυξης και της ακμής της, δημιουργήθηκαν οι υπόλοιπες συνοικίες του Αγίου Γεωργίου, της Αγίας Κυριακής και της Αγίας Παρασκευής (Περαχώρας).
Το όνομα Σωτήρα-Ζαγορά επικρατούσε μέχρι το δεύτερο μισό του 17ου αιώνα σαν επίσημο όνομα του οικισμού, αναφερόμενο σε διάφορα πατριαρχικά σιγίλλια και άλλα επίσημα έγγραφα, σώζονται δε και σφραγίδες με αυτή τη διπλή ονομασία.
Η ΝΕΑ ΖΑΓΟΡΑ: Σύμφωνα με σχετικές αναφορές στις αρχές του 17ου αιώνα, η οικονομία της στηριζόταν κυρίως στη γεωργία και στην κτηνοτροφία. Διοικητικά, εκείνη την εποχή η Ζαγορά αποτελούσε χάσι, ελεγχόμενο κυρίως από αγάδες της Λάρισας. Ακόμη, η πλειοψηφία των κατοίκων εργάζονταν ως κολίγοι σε κτήματα μοναστηρίων, τα οποία αργότερα πέρασαν στον έλεγχο – οικονομικά ισχυρών – ντόπιων. Οι αντίξοες συνθήκες διαβίωσης οδήγησαν κατά τα μέσα του 17ου αιώνα αρκετούς Ζαγοριανούς στη μετανάστευση.
Το 1669, δόθηκαν από τον Σουλτάνο διάφορα προνόμια στην ευρύτερη περιοχή, βασικότερο των οποίων ήταν να μην κατοικούν μονίμως Τούρκοι. Τα επόμενα χρόνια η γεωργία και το εμπόριο άκμασαν, ενώ ιδιαίτερη ανάπτυξη γνώρισαν οι τοπικές βιοτεχνίες των μάλλινων υφασμάτων και του μεταξιού, μέχρι και τα μέσα του 19ου αιώνα.
Για την ευχερέστερη διεξαγωγή αυτού του εξαγωγικού και εισαγωγικού εμπορίου δημιουργήθηκε αξιόλογος στόλος από ιστιοφόρα, ο οποίος με αφετηρία το γειτονικό Χορευτό, διέσχιζε τις θάλασσες του Αιγαίου, της Μαύρης Θάλασσας και της ευρύτερης Μεσογείου μεταφέροντας τα τοπικά προϊόντα στην Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη και τα μεγάλα λιμάνια της Ευρώπης. Η οικονομική ευρωστία και η συνεχής επικοινωνία με το εξωτερικό, δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για την πνευματική ανάπτυξη και ακμή της Ζαγοράς.
ΠΑΙΔΕΙΑ: Στην Ζαγορά επί Τουρκοκρατίας υπήρχαν δύο σχολεία. Το πρώτο, άγνωστο πότε ιδρύθηκε, λειτουργούσε σε κελιά του μοναστηριού του Σωτήρος και λέγονταν απλά Σχολείο, ενώ η προσφερόμενη σε αυτό εκπαίδευση, αναφέρεται ως υποτυπώδης. Το δεύτερο, που ονομάσθηκε Ελληνομουσείο, ιδρύθηκε γύρω στα 1702 στο μοναστήρι του Αγίου Προδρόμου. Στην σχολή αυτή, η οποία έγινε γνωστή για τους διαπρεπείς δασκάλους της και για τους διαπρέποντας μαθητές της, διδάσκονταν εκτός από την Ελληνική γλώσσα, μαθηματικά, φυσική, αστρονομία, γεωγραφία, φιλοσοφία, ιστορία και ξένες γλώσσες. Ο Πατριάρχης Καλλίνικος Δ΄, που επέστρεψε στην ιδιαίτερη πατρίδα του στα 1762, με την συνδρομή του Ιωάννου Πρίγκου, Ζαγοριανού έμπορου εγκατεστημένου στην Ολλανδία, καθώς και άλλων εύπορων ντόπιων, ανοικοδόμησε το Σχολείο, το οποίο από την περίοδο αυτή κι έπειτα λειτουργεί και ως οικοτροφείο, έχοντας την δυνατότητα να στεγάσει και να συντηρήσει αρκετούς μαθητές από τα γύρω χωριά κι άλλες πιο απομακρυσμένες περιοχές. Με τις φροντίδες επίσης του πατριάρχη Καλλινίκου και των δωρεών του Ιωάννη Πρίγκου, η σχολή εμπλουτίστηκε με πολλά σπάνια και αξιόλογα βιβλία, απαραίτητα για την λειτουργία της. Έτσι τέθηκαν οι βάσεις της Βιβλιοθήκης της Ζαγοράς στην οποία συνεισέφεραν βιβλία και χρήματα πολλοί άλλοι επώνυμοι Ζαγοριανοί. Στους μαθητές του Ελληνομουσείου συγκαταλέγονται ο Άνθιμος Γαζής,ο Γρηγόριος Κωνσταντάς, ο Ρήγας Φεραίος[17], ο Φίλιππος Ιωάννου κ.ά..
Κατά τα τέλη του 18ου αιώνα και τις αρχές του 19ου,η κοινοτική διοίκηση της Ζαγοράς (που βρισκόταν στα χέρια των ισχυρών τοπικών οικογενειών) χαρακτηριζόταν ως η πιο αποτελεσματική μεταξύ των χωριών του Πηλίου, απολαμβάνοντας καθολική αποδοχή.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821: Κατά την προετοιμασία της Επανάστασης του 1821, αρκετοί Ζαγοριανοί μυήθηκαν στη Φιλική Εταιρεία, τόσο στη γενέτειρά τους, όσο και στη Μολδοβλαχία. Σημαντικά ντόπια μέλη της οργάνωσης ήταν ο Φίλιππος Ιωάννου, ο Αντώνης Στέφος και ο Αδάμ Χατζηπάντος. Στις 5 Μαΐου του 1821, οι Ζαγοριανοί υπό την αρχηγία του οπλαρχηγού Κυριάκου Μπασδέκη συγκεντρώθηκαν στη θέση στου Μπασδέκη το καλύβι και κινήθηκαν μαζί με τους πολεμιστές των άλλων χωριών νοτιότερα, πρωτοστατώντας στην πολιορκία του φρουρίου του Βόλου, στην οποία πληγώθηκε βαρύτατα ο Κυριάκος Μπασδέκης.
Aργότερα, στην επανάσταση του Πηλίου κατά τον Ιανουάριο του 1878 (μέρος των ευρύτερων Eλληνικών επαναστάσεων στην οθωμανική επικράτεια), η Ζαγορά υπήρξε η έδρα της επαναστατικής κυβερνήσεως των εξεγερμένων περιοχών της οποίας πρόεδρος εξελέγη ο Ιερώνυμος Κασσαβέτης. Και η επανάσταση μεν εκείνη κατεστάλη, με πρωτοβουλία της Αγγλίας, είχε όμως ως αποτέλεσμα την παραχώρηση τηςΘεσσαλίας στην Ελλάδα με την Συνθήκη του Βερολίνου του 1878.
ΚΑΤΟΧΗ: Την περίοδο της Κατοχής, τον Ιανουάριο του 1943, με αφορμή τον θάνατο ενός Ιταλού λοχία σε συμπλοκή με αντάρτες κοντά στον οικισμό, ο Ιταλός διοικητής Βόλου, Λουίτζι Γιάλα, προχώρησε στον βομβαρδισμό της Ζαγοράς από το Χορευτό. Ακολούθως οι Ιταλικές δυνάμεις πραγματοποίησαν επιδρομή στην κωμόπολη, την οποία λεηλάτησαν, προχωρώντας ακόμη σε μαζικές συλλήψεις και σποραδικούς φόνους. Αργότερα ορισμένοι από τους αιχμαλώτους (κατά μια πηγή 17) εκτελέστηκαν, ενώ στα μέσα Φεβρουαρίου του ίδιου έτους οι κάτοικοι υποχρεώθηκαν να εκκενώσουν τη Ζαγορά, στην οποία επέστρεψαν μετά από περίπου ένα μήνα. Ακολούθησε νέος βομβαρδισμός τον Σεπτέμβριο του 1943 από τις Γερμανικές δυνάμεις Κατοχής που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο μερικών ατόμων και τον τραυματισμό αρκετών, ενώ τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους, καθώς και τον Μάρτιο του 1944 πραγματοποιήθηκαν επιδρομές που είχαν ως αποτέλεσμα την καταστροφή δεκάδων σπιτιών και τον θάνατο – σύμφωνα με τους υπολογισμούς του μητροπολίτη Δημητριάδος Ιωακείμ – συνολικά άλλων εννιά κατοίκων.
Το 1938 πραγματοποιήθηκε η οδική σύνδεση της Ζαγοράς με την πρωτεύουσα της Περιφερειακής Ενότητας Μαγνησίας,τον Βόλο, και το 1952 πραγματοποιήθηκε η τηλεφωνική σύνδεση της Ζαγοράς με την πόλη του Βόλου.
ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ – ΤΑ ΦΗΜΙΣΜΕΝΑ ΜΗΛΑ ΖΑΓΟΡΑΣ: Σήμερα η Ζαγορά είναι σημαντικό οικονομικό κέντρο της περιοχής κυρίως μέσα από τον τουρισμό και την καλλιέργεια του περίφημου περίφημου Ζαγοριανού μήλου, το οποίο έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό σύστημα πιστοποίησης Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ).
Ο ιδρυθείς πριν από ένα περίπου αιώνα Aγροτικός Συνεταιρισμός Ζαγοράς Πηλίου σήμερα με τον διακριτικό τίτλο σήμερα “ZAGORIN”, σε συνεργασία με τους τοπικούς παραγωγούς, διακινεί τα πολύτιμα μήλα Ζαγοράς Μαγνησίας σε όλο τον κόσμο!
ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ: Η Κρήνη των Νηϊάδων Νυμφών που βρίσκεται στην πλατεία του Αγίου ΓεωργίουΖαγοράς Πηλίου, κατασκευάστηκε από μέλος της ιστορικής οικογένειας των Κασσαβέτηδων, και συγκεκριμένα με δαπάνη της Ευφροσύνης χήρας του Δημητρίου Κασσαβέτη το 1865.
Αλλο αξιοθέατο είναι η Εκκλησία της Αγίας Κυριακής, που κατασκευάστηκε το 1740, από τον αρχιτέκτονα Δήμο Ζαπανιώτη.
Περισσότερα στοιχεία για τη Ζαγορά, το Μούρεσι καθώς και άλλα χωριά του Δήμου Ζαγοράς-Μουρεσίου, είναι διαθέσιμα στο αφιέρωμά μας για την Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας.
ΤΑ ΞΑΚΟΥΣΤΑ ΜΗΛΑ ΖΑΓΟΡΑΣ
Εδώ στην ευρύτερη περιοχή της Ζαγοράς Πηλίου του Νομού Μαγνησίας, παράγονται τα φημισμένα μήλα ΖΑΓΟΡΑΣ, αρίστης ποιότητας και υψηλής θρεπτικής αξίας, τα οποία μέσου του ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ ΖΑΓΟΡΑΣ ΠΗΛΙΟΥ με τον διακριτικό τίτλο ZAGORIN, διακινούνται σε όλο τον κόσμο!
Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ
Η Μαγνησία γεωγραφικά περιλαμβάνει την χερσαία Μαγνησία (Βόλος, Νέα Ιωνία, Νέα Αγχίαλος, Αλμυρός, Πορταριά, Αγριά, Πήλιο, Βελεστίνο, Ζαγορά, κ.α.) καθώς και την νησιώτικη Μαγνησία (Βόρειες Σποράδες) με τα τρία μεγάλα νησιά (Σκιάθος, Αλόννησος, Σκόπελος) και τα μικρότερα (Κυρά Παναγιά, Περιστέρα, Γιούρα, Σκάντζουρα, Πιπέρι, Τζουγκριά, Αδέλφι, Πράσσο, Ψαθούρα και Λεχούσα).
Η συνολική έκταση της Μαγνησίας είναι 2.364 τ.χλμ.. Μετά την κατάτμηση του π. νομού Μαγνησίας με το σχέδιο Καλλικράτης, προέκυψαν α) η Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας η οποία περιλαμβάνει όλη τη χερσαία Μαγνησία με έκταση 2.300 τ.χλμ. και β) η νησιώτικη Μαγνησία η οποία περιλαμβάνει τις Βόρειες Σποράδες με έκταση 275,7 τ.χλμ.. Στο θαλάσσιο Πάρκο των Βορείων Σποράδων βρίσκεται το σπίτι της Μεσογειακής Φώκιας, το καταφύγιο σπάνιων πουλιών και θηλαστικών, υπόδειγμα προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.
Η Μαγνησία συνορεύει βορειοδυτικά με την Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας, νοτιοδυτικά με τον νομό Φθιώτιδας, ανατολικά βρέχεται από το Αιγαίο Πέλαγος και νοτιοδυτικά από τον Παγασητικό κόλπο.
Ο συνολικός Πληθυσμός της Μαγνησίας είναι 190.946 κάτοικοι.
Η χερσαία Μαγνησία διοικητικά ορίζεται από την Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας και συγκροτείται από 5 Δήμους τους εξής: Βόλου, Αλμυρού, Ζαγοράς-Μουρεσίου, Νοτίου Πηλίου και Ρήγα Φεραίου. Ο πληθυσμός της ανέρχεται σε 177.448 κατοίκους. Πρωτεύουσα της Περιφερειακής Ενότητας Μαγνησίας είναι ο Βόλος, με πληθυσμό 85.803 κατοίκους.
Η Νησιώτικη Μαγνησία διοικητικά αποτελεί την Περιφερειακή Ενότητα Σποράδων και συγκροτείται από 3 Δήμους τους εξής: Σκιάθου, Σκοπέλου και Αλοννήσου που περιλαμβάνουν και τα υπόλοιπα μικρότερα νησιά και νησίδες. Ο πληθυσμός της ανέρχεται σε 13.458 κατοίκους. Πρωτεύουσα της Περιφερειακής Ενότητας Σποράδων είναι η Σκιάθος, με πληθυσμό 4.897 κατοίκους..
Τα αφιερώματά μας τόσο για την Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας καθώς όσο και για την Περιφερειακή Ενότητα Σποράδων, είναι διαθέσιμα στον Διαδικτυακό μας Πολυχώρο Ζείδωρος, μέσα από το κεντρικό μας αφιέρωμα για την Ελλάδα,στην Ενότητα Περιφέρεια Θεσσαλίας. Για να πλοηγηθείτε επιλέξτε από το Κεντρικού Μενού ΕΛΛΑΔΑ και κάντε κλικ στην Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας ή Περιφερειακή Ενότητα Σποράδων..
